Eskolatik erakusketa bisitatzea gomendatzen dizuegu:
Lorenzo Fernandez de Viana (1866-1929).
Arabako eskultore bat
2021eko urritik 2022ko martxora arte Arabako Arte Eder Museoan gozatu ahal izango dena.
Ikastetxeak Vianak egindako eskultura-lanaren zati baten gordailu izateko ohorea du, ikasleak klaseetara joaten direnean ibili ohi diren korridoreetan ikus daitekeena. Gertaera hau errepasatu nahi dugu, askotan gure hirian ditugun arte-lanak ez ditugulako baloratzen, haien balioa ezjakiteagatik edo ohiko paisaiaren parte bihurtzen direlako.
Zehazki, piezak lau eskulturaz eta bustoz osatutako bi taldetakoak dira.
Lehenengo multzo erlijiosoa 1906an Gasteizko Apezpiku Jauregiaren dekoraziorako Zuhurtzia, Justizia, Sendotasuna eta Epeltasuna irudikatzen dituzten BERTUTEen lau eskultura dira. Bertuteen irudikapenerako, Viana ikonografia tradizionalera jotzen du.
“Figura klasikoak dira, baina exekuzio onarekin eta oihalen modelatu zuzenarekin mugimendua lortzen dutenak. Aurpegi idealizatuen adierazpena eta irudikatutako bertutea sinbolizatzen laguntzen duen edertasun lasaia nabarmentzen du, Fortalezak adierazten duen determinazioan ikusten den moduan”. 1
Bigarren talde erlijiosoa 1906an Gasteizko Gotzain Jauregian jarri ziren APOSTOLUEN lau eskulturak osatzen dute.
«Tamaina naturalekoak dira (Santiago, San Pedro de Alcántara, San Juan eta San Mateo) eta horietan Viana tradizio klasikoaren zordun agertzen da berriro ere. Aurpegian erabilitako zaintzagatik nabarmentzen dira, nahiko adierazgarria, eta identifikatzen dituzten ezaugarri ikonografiko ezberdinei eusten dieten beso eta eskuen mugimenduagatik, San Pedrorekin eta gurutze altxatuarekin gertatzen den bezala” 2 .
Azkenik, PABLO URANGA-REN BUSTOA ikusi ahal izango dugu eskolako bilera gelan. Pieza 1908an buztinez modelatu zen, urte askotan egon zen bilera gelan. 1992an, Uranga margolaria Sala Amárica aretoan eskainitako erakusketaren harira, brontzezko galdaketa bat egin zen, eta horietako bat Arabako Arte Eder Museoaren eta Gasteizko Arte Eskolako beste bat bilduman sartu zen. Eskulanak.
Erretratuak, “ohiko historizismo orotik ihes egiten du eta naturalago agertzen da, bandoen mugimendu casual txikienen bidez, aurpegiaren ezaugarriak eta xehetasunak jasoz. Obrak Vianaren ezaugarri teknikoak, modelizazioaren maisutasuna, erretratuaren fideltasuna eta mugimenduaren zentzua balioesteko aukera ematen digu. Margolaria esku bat bularrean pausatzen duen bitartean, esku bat bularrean jarrita, bere lan-tresnak... Obra sinatuta eta datatuta dago, eta oinarrian inskripzio maitagarri bat erakusten du, "Uranga nere lagun maitia" behar duena. Nabarmentzekoa da bi artisten arteko adiskidetasun harremana, nazionalismoarekiko sinpatiak ere bultzatuta». 3
1, 2 ARREGUI BARANDIARAN, Ana “Lorenzo Fernández de Viana. Arabako eskultura. Arabako eskultore bat” 88. or
3 ARREGUI BARANDIARAN, Ana “Lorenzo Fernández de Viana. Arabako eskultura. Arabako eskultore bat” 108. or
Azkenik, esan behar da Lorenzo Fernández de Viana (Lantziego, Araba, 1866 – Bilbo, 1929) dela bere garaiko eskultore arabar aitortu bakarra. Hasieran ebanista gisa formakuntza artisauagoa izan zuela, Gasteizko Arte eta Lanbide Eskolan ikasiz eta Madrilen eta Parisen trebatuz. Gasteizko hirian bere tailerra egin ahal izan zuen Katedral Berriko eskultura-proiektuan lanean, hainbat irudiren egilea eta proiektu horretarako sortu zen Taila eta Modelatze Eskolako irakasle gisa. Argentinara bidaiatu zuen bere jaioterrian uste ez zuen aitorpenaren bila, hainbat urteren buruan Bilbora itzuliz, eta bertan hil zen.
Arabako BBAA Museoko erakusketako aretoetako baten xehetasuna